مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی

ماده 144 قانون امور گمرکی :

مرجع رسیدگی به اختلافات گمرکی در تشخیص تعرفه، ارزش کالا، جریمه ها به غیر از موارد قاچاق گمرکی، قوه قهریه (فورس ماژور) و مقررات گمرکی، کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی است. این کمیسیون مرکب از اشخاص ذیل است :
الف – چهار نفر عضو اصلی از کارمندان گمرک ایران
ب – دو نفر عضو اصلی از کارمندان وزارت صنعت، معدن و تجارت
پ – یک نفر عضو اصلی از کارمندان وزارت امور اقتصادی و دارایی
ت – یک نفر عضو اصلی به عنوان نماینده اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران
ث – یک نفر عضو اصلی به عنوان نماینده اتاق تعاون

تبصره 1 – اعضاء کمیسیون، از میان افراد مطلع به امور گمرکی توسط دستگاههای مزبور انتخاب میشوند.
تبصره 2 – اعضاء کمیسیون هم طراز مدیرکل تلقی میشوند و باید حداقل دارای پانزده سال سابقه کاری مرتبط باشند و توسط رئیس گمرک ایران، وزراء مربوطه و روساء اتاقهای مذکور انتخاب شوند.
تبصره 3 – به همراه هر یک از اعضاء اصلی یک نفر نیز به عنوان عضو علی البدل معرفی می شود.
تبصره 4 – رای کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی لازم الاجراء است مگر در مواردی که مبلغ مابه التفاوت بین نظر گمرک و مورد قبول مودی و یا ارزش گمرکی کالایی که اختلاف در خصوص شرایط ورود و صدور آن است، بیش از پنجاه میلیون (50,000,000) ریال باشد که در این صورت مودی می تواند ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رای تقاضای ارجاع امر به کمیسیون تجدیدنظر را بنماید.
تبصره 5 – اختلافات اشخاص با گمرکها به درخواست مودی ابتدا در واحدهای ستادی گمرک ایران مورد اظهارنظر قرار می گیرد و در صورتی که مودی به اعتراض خود باقی باشد پرونده از طرف رئیس کل گمرک ایران و یا شخصی که به حکم وی به طور کتبی تعیین میگردد به کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی احاله می شود. برای طرح اختلاف در کمیسیون مذکور صاحب کالا باید معادل نیم درصد (%0.5) مبلغ مورد اختلاف را به عنوان حق رسیدگی به صورت سپرده پرداخت نماید. در صورتی که رای صادره به وسیله کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی در تایید نظریه گمرک باشد مبلغ مذکور به درآمد قطعی منظور می گردد لکن در صورتی که رای به نفع صاحب کالا باشد یا اینکه با درخواست صاحب کالا اختلاف به کمیسیون تجدیدنظر احاله شود و رای کمیسیون فوق به نفع صاحب کالا باشد، مبلغ سپرده مسترد میگردد. اختلافات مربوط به قاچاق گمرکی در مراجع صالحه رسیدگی میشود.
تبصره 6 – کمیسیون در مورد استعلام تعرفه و اظهارنظر در مورد طرح ها و گزارش هایی که از طرف رئیس کل گمرک ارجاع می شود نظر مشورتی می دهد. در مواردی که در اجرای ماده (43) این قانون تعیین تعرفه شود برای گمرک الزم الاجراء است.
تبصره 7 – در مواردی که در حین رسیدگی به پرونده ها، کمیسیون با مواردی غیر از موضوع اختلاف مواجه گردد، مراتب به رئیس کل گمرک ایران منعکس می شود.
تبصره 8 – جلسات کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی حداقل با حضور شش نفر از اعضاء رسمیت می یابد و مصوبات آن با رای اکثریت کل اعضاء (حداقل پنج نفر) معتبر است.
تبصره 9 – دلایل، توجیهات و مستندات رای باید در متن آن تصریح گردیده و نظرات اقلیت در آن ذکر گردد.

ماده 146 قانون امور گمرکی :

کمیسیون تجدیدنظر اختلافات گمرکی مرکب از اشخاص ذیل است :
الف – یک نفر از کارمندان وزارت امور اقتصادی و دارایی به انتخاب وزیر (رئیس)
ب – یک نفر از معاونین گمرک ایران به انتخاب رئیس کل گمرک ایران (نایب رئیس)
پ – یک نفر از کارمندان وزارت صنعت، معدن و تجارت به انتخاب وزیر
ت – یک نفر از قضات به انتخاب رئیس قوه قضائیه
ث – یک نفر از اعضاء هیات رئیسه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران با معرفی رئیس اتاق یا یک نفر از اعضاء هیات رئیسه اتاق تعاون به انتخاب رئیس اتاق در مورد پرونده تعاونی ها
تبصره 1 – به همراه هر یک از اعضاء اصلی یک نفر نیز به عنوان علی البدل معرفی می شود. اعضاء کمیسیون باید حداقل دارای بیست سال سابقه کاری مرتبط باشند.
تبصره 2 – برای طرح اختلاف در کمیسیون تجدیدنظر صاحب کالا باید معادل یک درصد (1٪) مبلغ مورد اختلاف را به عنوان حق رسیدگی به صورت سپرده پرداخت نماید. در صورتی که رای صادره به وسیله کمیسیون مذکور در تایید نظریه گمرک باشد مبلغ مذکور به درآمد قطعی منظور میشود. لکن در صورتی که رای کمیسیون فوق به نفع صاحب کالا باشد مبلغ سپرده مسترد میگردد.
تبصره 3 – کسانی که به عنوان عضو کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی، در مورد پروندهای رای داده باشند حق شرکت در کمیسیون تجدیدنظر و رای دادن درباره همان پرونده را ندارند.
تبصره 4 – آراء صادره به وسیله کمیسیون تجدیدنظر قطعی و لازم الاجراء است و فقط تا مدت سی روز از تاریخ ابلاغ رای از نظر شکلی قابل شکایت در دیوان عدالت اداری میباشد.

اختلافات گمرکی در اثر عدم آشنایی کافی اظهار کنندگان کالا و گمرکات اجرایی به وجود می آید. بعد از ایجاد اختلاف صاحب کالا می تواند در اعتراض به نظریه دفاتر مربوط به ترخیص کالا تقاضای طرح پرونده در کمیسیون رسیدگی به اختالفات گمرکی بنماید. حل اختلافات گمرکی باید توسط شخصی آگاه که فن بیان خوبی دارد صورت گیرد تا فرد بتواند در ترخیص کالاها به نتیجه دلخواه خود برسد.
در صورتی که در ترخیص کالا از گمرک دچار مشکل شدید، حتماً باید از افراد متخصص که در زمینه حل اختلافات تجربه و مهارت کافی دارند کمک بگیرید، زیرا این افراد طی سالیان فعالیت خود پرونده های گمرکی زیادی داشته اند و بدین ترتیب مهارت و تجربه کافی برای ارائه انواع خدمات حل اختلافات گمرکی را دارند.