تعیین ارزش و تعرفه کالا
ماده 14 قانون امور گمرکی :
ارزش گمرکی کالای ورودی در همه موارد عبارت است از ارزش بهای خرید کالا در مبدا به اضافه هزینه بیمه و حمل و نقل (سیف) به اضافه سایر هزینه هایی که به آن کالا تا ورود به اولین دفتر گمرکی تعلق می گیرد که از روی سیاهه خرید یا سایر اسناد تسلیمی صاحب کالا تعیین می شود و بر اساس برابری نرخ ارز اعمال شده توسط بانک مرکزی در روز اظهار است.
1- ارزش بهای خرید کالا در مبدا (Cost) ← (C)
2- هزینه بیمه (Insurance) ← (I)
3- هزینه ی حمل و نقل (Freight) ← (F)
4- سایر هزینه هایی که به آن کالا تعلق می گیرد. (حقوق مالکیت معنوی، هزینه های طراحی و مهندسی در سایر کشورها…)
ارزش کالا مبنای تعیین حقوق ورودی، مالیات بر ارزش افزوده و سایر عوارض گمرکی است. بنابراین ارزش گذاری کالاهای وارداتی، یکی از مهم ترین عوامل در محاسبات گمرکی است که بر هزینه های واردات و سود آوری بازرگانان تأثیر میگذارد و باید با دقت و با استفاده از روشهای صحیح انجام شود.
تعیین ارزش و تعرفه کالا به وسیله ی سامانه TSC و سوابق ارزشی
TSC که به کد شناسه کالا معروف می باشد یک کد چهار رقمی است که عموما بر اساس مشخصات فنی، فیزیکی، شیمیایی و مدل کالاها تعیین می گردد و به وسیله این کد به راحتی می توان ارزش کالاهای مختلف را به راحتی بررسی یا محاسبه نمود. سامانه TSC یک سایت اینترنتی به نشانی epl.irica.ir/TscViewPage می باشد که حاوی یک بانک اطلاعاتی کامل از ارزش کالاهای تولیدی و بازرگانی بوده و توسط اداره گمرک کشور راه اندازی شده است. تجار و بازرگانان با مراجعه به این سامانه می توانند به راحتی ارزش کالاهای مختلف را بررسی نمایند، چرا که ارزش و تعرفه کالاهای مختلف در این سامانه از پیش تعیین شده اند و به صورت کاملا طبقه بندی شده قابل دسترسی کاربران میباشند.
اصول طبقه بندی کالا در نمانکالتور سیستم هماهنگ شده (HS) Harmonized System
لزوم و فلسفه ی وجودی یک سیستم طبقه بندی کالا :
1- تنظیم مقررات تجاری خارجی
تجارت یعنی خرید و فروش و هنگامی که با خارج از کشور صورت می گیرد (واردات و صادرات)، تجارت خارجی نامیده می شود. تجارت خارجی سهم عمده ای در اقتصاد و تولید ملی یک کشور دارد، لذا کشورها حساسیت زیادی روی تجارت خارجی داشته و قوانین خاصی برای کنترل و تنظیم آن وضع مینمایند.
واردات و صادرات کالا بخش اعظم تجارت خارجی را تشکیل می دهد و برای کنترل آن بدواَ باید کالاها را دسته بندی یا طبقه بندی نمود تا امکان سیاستگذاری میسر گردد. بنابراین یکی از دلایل اصلی لزوم طبقه بندی کالا، امکان تنظیم مقررات واردات و صادرات و آزاد یا محدود کردن ورود و صدور کالا می باشد.
2- حمایت از صنعت و حفظ اشتغال
یکی از موارد و عوامل بسیار مهم در تدوین سیاست های تجارت خارجی حمایت از صنعت و حفظ اشتغال می باشد. بعنوان مثال کشور ما در راستای سیاست اهداف فوق (حمایت از صنایع نساجی، سرامیک، خودروسازی…) ورود اقلامی مانند پوشاک، چینی آلات، خودرو سواری… را با محدود کردن ورود این اقلام، یا افزایش حقوق ورودی ضمن گران کردن قیمت تمام شده واردات، از صنعت مشابه داخلی حمایت می نماید.
3- جمع آوری آمار تجارت خارجی
آمار، نمایش ریاضی و یا تصویری واقعیت ها می باشد. بدون وجود آمار صحیح، امکان اتخاذ تصمیم و سیاستگذاری درست وجود ندارد. برای جمع آوری آمار بدواَ نیاز به «طبقه بندی» موضوع وجود دارد. بدیهی است وقتی خواسته باشیم آمار ورود و صدور کالاهای مختلف را جمع آوری کنیم، ابتدا باید کالاها را طبقه بندی نماییم. در اغلب کشورها آمار تجارت خارجی از طرف گمرکات و از جنبه های مختلف (نوع کالا، کشور واردکننده، صادرکننده و …) منتشر میگردد که همین امر توجیه کننده ی مهم لزوم یک جدول طبقه بندی کالا است.
4- سایر موارد
کنترل ارز، مسائل مذهبی و اخلاقی (ممنوعیت ورود مشروبات الکلی، آلات قمار، صور مستهجن و …) مسائل اجتماعی (مواد مخدر و روانگردان)، محیط زیست (گونه های در معرض خطر انقراض حیوانی و گیاهی) از مبانی و موارد مهم دیگر سیاست های تجارت خارجی است که اجرای همه آنها در بعد کالائی، مستلزم طبقه بندی کالاها می باشد.